Ο σακχαρώδης διαβήτης  είναι μία διαταραχή που χαρακτηρίζεται από έλλειψη ή μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης – της ορμόνης που διασπά το σάκχαρο των τροφών – με αποτέλεσμα την αύξησή του στο αίμα(υπεργλυκαιμία). Η διαταραχή αυτή στο μεταβολισμό μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση, νεφρική ανεπάρκεια, βλάβη των νεύρων, σκλήρυνση των αγγείων και θάνατο. Τη διακρίνουμε σε δύο τύπους:

1) το νεανικό διαβήτη, όπου το ενδοκρινές πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη,

2) των ενηλίκων, όπου παράγεται λίγη και ανεπαρκής, ή υπάρχει αυξημένη αντίσταση του οργανισμού στην ινσουλίνη.

Το Ενδοκανναβινοειδές σύστημα φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην ισορροπία της κατανομής της ενέργειας στον οργανισμό και στην περίπτωση του μεταβολισμού της γλυκόζης και των λιπιδίων. Η δυσλειτουργία του, από ανεπάρκεια ή άλλο λόγο, διαταράσσει το μεταβολισμό και μπορεί να οδηγήσει σε καρδιομεταβολικό κίνδυνο, σε παχυσαρκία και στο διαβήτη τύπου 2. Στα ενδοκρινή παγκρεατικά κύτταρα έχει διαπιστωθεί η παρουσία Κανναβοκλειδαριών τόσο CB1, όσο και CB2. Εργαστηριακά έχει δειχτεί ότι η ενεργοποίησή τους δυναμώνει την έκκριση ινσουλίνης.

Τα οξειδωτικά στρες και η φλεγμονή παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του διαβήτη και των επιπλοκών του και είναι χαρακτηριστικό ότι τόσο η Κανναβιδιόλη όσο και η Τετραϋδροκανναβιβαρίνη (THCV) – δύο γνωστά συστατικά της Κάνναβης – έχουν σημαντικές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις. Ακόμη, η Δ9 THCV βελτιώνει την ανταπόκριση του οργανισμού στην ινσουλίνη, σε πειραματόζωα. Σε συνεργασία του 2006, διαπιστώθηκε ότι η CBD (ενέσιμη 5mg  την ημέρα) μείωσε σημαντικά την εμφάνιση διαβήτη σε ποντίκια. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι 86% των ποντικών χωρίς CBD ανέπτυξαν διαβήτη, ενώ από τα άλλα με CBD μόνο 30%.

Μία κλινική έρευνα μεγάλης κλίμακας σε ανθρώπους, με 10.896 ενήλικες (61% όχι χρήστες, 30,7% πρώην χρήστες, 5% ελαφριούς χρήστες και 3,3% βαρείς χρήστες Κάνναβης), έδειξε τους χρήστες Κάνναβης να έχουν χαμηλότερη επικράτηση σακχαρώδους διαβήτη από τους μη χρήστες. Σε άλλη μεγάλης κλίμακας έρευνα, σε 4.657 άνδρες και γυναίκες (από το 2005-2010) με 2.103 μη χρήστες, 1.975 πρώην και 579 τακτικούς χρήστες Κάνναβης, βρέθηκε ότι οι τακτικοί χρήστες Κάνναβης έχουν λιγότερες πιθανότητες παχυσαρκίας και σακχαρώδους διαβήτη  από αυτές που έχουν οι άνθρωποι που δεν έχουν χρησιμοποιήσει Κάνναβη. Οι χρήστες είχαν 16% χαμηλότερα επίπεδα ινσουλίνης (νηστείας) από τους μη χρήστες και 17% μικρότερη αντίσταση στην ινσουλίνη (καλύτερη πρόγνωση).  “Τα Κανναβινοειδή επηρεάζουν τις περιφερικές μεταβολικές διεργασίες και μειώνουν τη συχνότητα του διαβήτη”. Αυτό είναι το τελικό συμπέρασμα της έρευνας. Η επίδραση ισχύει για την πρόσφατη χρήση.

Πέρα, όμως, από τον προληπτικό χαρακτήρα, τα Κανναβινοειδή φαίνεται να έχουν και προστατευτικό χαρακτήρα στις επιπλοκές, όπως στη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, συχνή αιτία τύφλωσης. Ήδη από το 2001 είχε προταθεί η χρήση αντιοξειδωτικών για την πρόληψή της. Όπως ήδη έχουμε αναφέρει επανειλημμένα, τα Κανναβινοειδή διαθέτουν αντιοξειδωτικές  και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Η φλεγμονή είναι αναπόσπαστος παράγοντας στη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Σε έρευνα του 2006 δείχτηκε ότι σε ποντίκια, που χορηγήθηκε CBD, για περίοδο από 1-4 εβδομάδες, εμφανίστηκε σημαντική προστασία από διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, με μείωση των οξειδωτικών στρες και των παραγόντων νέκρωσης των αγγείων. “Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η αγωγή με Κανναβιδιόλη (CBD), μειώνει τη νευροτοξικότητα, τη φλεγμονή και την καταστροφή του αμφιβληστροειδούς σε διαβητικά πειραματόζωα”, καταλήγουν οι ερευνητές.

Σε εργασία του 2009 δείχνεται ότι η αγγειακή νευροφλεγμονή, που συνδέεται με τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, αντιμετωπίζεται με τη CBD. Εκτός όμως από τη CBD και η Τετραϋδροκανναβινόλη φαίνεται να συμμετέχει ενεργά, μειώνοντας τα επίπεδα γλυκόζης, ή όπως λένε οι σύγχρονοι ερευνητές: “Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η Δ9 THC μπορεί να έχει προστατευτικό ρόλο ενάντια στην υπερλιπιδαιμία και υπεργλυκαιμία σε διαβητικά πειραματόζωα”. Όπως και στις περισσότερες διαταραχές, έτσι και εδώ φαίνεται θεραπευτικά να λειτουργεί ο συνδυασμός διαφόρων συστατικών της Cannabis Sativa, που καλύπτουν διάφορες πλευρές ενίσχυσης του Ενδοκανναβινοειδούς Συστήματος.

Και στο σακχαρώδη διαβήτη βλέπουμε να λειτουργεί το ενδογενές σύστημα αποκατάστασης, που μπορεί να ενισχυθεί. Αυτό φαίνεται να ερμηνεύεται από τη λειτουργία του Ενδοκανναβινοειδούς Συστηματος για τη ρύθμιση της ενεργειακής ισορροπίας, κι όπως γράφουν οι ερευνητές: “Από την κατανομή των Κανναβινοειδών στον εγκέφαλο υπάρχει συνεργατική αλληλεπίδραση μεταξύ Υποθαλάμου, Στελέχους και Μεταιχμιακού”.

“ΤΟ ΙΑΜΑ ΚΑΝΝΑΒΗ”, Γιώργης Α. Οικονομόπουλος 2014, Εκδόσεις Κέδρος, Α.Ε., 2014